Category: Sextánda öldin
-
Frá höfuðskepnum til frumeinda og öreinda: Íslendingar og kenningar um innstu gerð og eðli efnisins – Greinaflokkur
Efnisyfirlit I. Inngangur ásamt yfirliti um tímabilið frá síðmiðöldum til lærdómsaldar II. Tímabilið frá upplýsingartímanum til 1850 III. Tímabilið 1850 til 1895 IV. Tímabilið 1895 til 1960 V. Tímabilið eftir 1960 VI. Saga efniskenninga – Ritaskrár
-
Frá höfuðskepnum til frumeinda og öreinda: Íslendingar og kenningar um innstu gerð og eðli efnisins I
Inngangur ásamt yfirliti um tímabilið frá síðmiðöldum til lærdómsaldar Í byrjun júlí árið 2012 fylgdist öll heimsbyggðin með af athygli, þegar tilkynnt var, að hin svokallaða Higgs-eind hefði loksins fundist í flóknum tilraunum með LHC, sterkeinda-hraðlinum mikla í CERN. Niðurstaðan var lokahnykkurinn í viðamiklu átaki eðlisfræðinga til að sannreyna staðallíkan öreindafræðinnar, kenningu sem gefur nær…
-
Saga efniskenninga – Ritaskrár
Fylgirit með greinaflokknum Frá höfuðskepnum til frumeinda og öreinda: Íslendingar og kenningar um innstu gerð og eðli efnisins. DRÖG A. Yfirlitsrit um sögu efniskenninga B. Dæmi um vel þekkt rit í Danaveldi til 1850 C. Nokkur fróðleg rit á íslensku 1780 – 2020 Sjá einnig skrána Nokkur gagnleg rit um vísindasögu. A. Yfirlitsrit um sögu…
-
Íslenskir stærðfræðingar, eðlisfræðingar og stjörnufræðingar til 1960: Skrá með inngangi og eftirmála
Færslan er enn í vinnslu og verður uppfærð eftir þörfum Inngangur Það var ekki fyrr en á nítjándu öld, sem hinar ýmsu verkfræði- og raunvísindagreinar urðu almennt að sjálfstæðum námsgreinum við helstu háskóla í Evrópu og Ameríku. Breytingin olli því meðal annars, að menn gátu nú loksins útskrifast með háskólagráðu á sviðum eins og…
-
Saga stjörnufræði og eðlisfræði á Íslandi frá miðöldum fram á tuttugustu og fyrstu öld – Nokkur rit eftir Einar H. Guðmundsson
Hér fyrir neðan eru slóðir á ýmis verk færsluhöfundar um sögu stjörnufræði og eðlisfræði á Íslandi. Í ritunum má finna tilvísanir í fjölda annarra heimilda, bæði íslenskar og erlendar. I Einar H. Guðmundsson, 2022: Raunvísindamenn og vísindasagan. Einar H. Guðmundsson, 2022: Íslendingar sem birt hafa rit um sögu raunvísinda. Einar H. Guðmundsson, 2022: Nokkur gagnleg rit um…
-
Halastjörnur fyrr og nú – 1. Frá miðöldum til loka sautjándu aldar
Inngangur Þessi færsla er sú fyrsta af fjórum um halastjörnur. Hinar eru: Halastjörnur fyrr og nú – 2. Átjánda og nítjánda öld. Halastjörnur fyrr og nú – 3. Tuttugasta öld. Halastjörnur fyrr og nú – 4. Upphaf tuttugustu og fyrstu aldar. Að stofni til er hér um að ræða heimildaskrá og safn minnispunkta höfundar. Inn á milli…
-
Rit eftir Íslendinga á lærdómsöld: Stærðfræðilegar lærdómslistir
Nýlega rakst ég fyrir algjöra tilviljun á stutta grein í Menntamálum. Þar er birtur listi yfir íslenskar reikningsbækur á tímabilinu frá 1746 til 1915. Jafnframt er skorað á lesendur að halda gömlum kennslubókum til haga. Þessi ágæta gamla grein varð af einhverjum ástæðum til þess, að ég tók mig til og setti saman eftirfarandi færslu. Hún…